TİFOLAR

Tifo

Salmonella typhi distal ileum veya çekunı-da ülserler yapabilir. Bunların kanama ve perforasyon riski yüksektir. Hayatı kurtarmak için vapılacak en iyi şey erken operasyondur.

Eggleston FC, Santoshi B: Treatment of bleedingtyphoidulcer of the terminal ileum and cecum. World J Surg 1981:5:295.

Eggleston FC, Santoshi B: Typhoid perforation: Choicc of opera-tion. BrJSurg 1981:68:341.

Non Spesifik ülserasyon

Sebebi bilinmeyen tek veya birden fazla ülserler ince barsakta görülebilir. Bunlar sıklıkla antimezenterik kenarlıdır ve daha az oranda çepeçevre yerleşmişlerdir. İleum'da jejunuma göre iki kere fazla görülür. Karın ağrısı, perforasyon, kanama, obstrüksiyon veya malabsorbsiyon patolojinin nedeni olabilir. Ayırıcı tanıda Zollinger-Ellison sendro-mu, tüberküloz, Crohn hastalığı, lenfoma, vas-küler hastalıklar ve enterik-kaplı potasyum klorür tabletleri kullanımı ekarte edilmelidir. Non spesifik ülserasyonun tedavisi genellikle cerrahi rezeksiyondur.

Idiopalhic chronic ulcerative enteritis. (Editorial.) Lancel

İ98O;2:1118. McMahonFGetai: Upper gastrointestinal lesionsafterpotassium

chloride supplements: A controlled clinical trial. Lancet

1982:2:1059. Slrodel WE, Eckhauser FE, Simmons JL: Primary ulceration of

the ileum. Dis Coion Rectum 198I;24:183.

Radyasyon Enteropatisi

Abdominal veya pelvik kanser nedeniyle, yüksek dozda radyoterapi uygulanması neredeyse, her vakada bir miktar gastrointestinal hasara sebep olur. Çünkü proliferasyon halindeki barsak epitel hücreleri, ileri derecede rad-yosensitiftir. Tedavi sırasında veya birkaç ay sonra hücre dejenerasyonuna ve barsak duvarı ödemine bağlı olarak karın ağrısı, bulantı.

676

31.Bölüm, İnce Barsak

kusma ve bazen de kanlı diare görülür. Modern tekniklerle, radyoterapi alan hastaların çoğunda semptomlar hafif ve geçicidir.

Barsak duvarındaki damarların harabiyeti erken mukozal lezyondan çok daha ciddidir. Endotel proliferasyonu ve media fibrozisi, damar lümenini aylar veya yıllar içinde yavaş yavaş tıkayarak kronik intestinal iskemi oluşturur.

Ciddi barsak harabiyeti, insidansı doza bağlıdır ve 4500 rad'dan sonra %5'den, 6000 rad'dan sonra %30'a kadar değişir. Tedavinin diğer parametreleri de çok önemlidir. Daha önceki operasyonlara bağlı yapışıklıklar nedeniyle radyasyon alanında ince barsak ansla-rının bulunması, intestinal komplikasyon riskini büyük ölçüde artırır.

Ameliyat gerektirebilecek semptomlar tedavinin bitmesinden 1 ay sonra erken çıkabileceği gibi, 30 sene sonra gibi geç sürelerde de çıkabilir. Striktür veya pelvik fibrozis içinde barsağın tıkanmasıyla obstrüksiyon, abse veya fistül formasyonuyla birlikte perfo-rasyon veya ülsere mukozadan kanama gibi durumlarda operasyon gerekir. Artık kanser dokusu olduğu ispat edilene kadar, semptomlar kansere bağlanmamalıdır.

Operasyonun amacı bellidir: Semptomları ortadan kaldırmak. Tutulan kısmın rezeksi-yonu mümkün değilse by pass girişimi yapılır. Anastomoz için normal barsakların kullanılması çok önemlidir. Çünkü radyasyona maruz kalmış barsakta dikiş yetmezliği olması muhtemeldir. Barsak kalın olmasına rağmen, çabuk yırtılır. Onun için yapışıklıkları ayırırken dikkat edilmelidir. Distal kolon ve rektum tutulmuşsa dışkı akımının yönünü değiştirici kolostomi (Diverting colostomi) en emin yoldur. Radyasyon proktiti Bölüm 33'te tartışılmıştır.

Operasyon mortalitesi %10-15'tir. Prog-noz tutulmuş barsak uzunluğuna ve tedavi edilemeyen fistüllerin, kısa barsak sendromu-nun ve kanserin olup olmamasına bağlı olarak değişir. Radyasyon tedavisine bağlı olarak ciddi intestinal komplikasyonlan olan hastaların operasyondan 5 yıl sonra yaşama oranları %30-45'tir.

Conklin JJ, Walker Rl, Hirsch EF: Current concepts in the man-

agement of radiation injuries and associated trauma. Surg

üynecol Ohsret 1983:156:809. , Schofieid PF, Holden D, Carr ND: Bowel disease afler radio-

therapy. J R Soc Med 1983;76:463. Sugarbacker PH: Inlrapelvic prosthesis to prevent injury of the

smail intestine with high dosage pelvic radiation. Surt>

Gynecol Ohstet 1983; 157:269. Wobbes T et al: Surgical aspects of radiation enteritis of the small

bowel. Dis Colon Reclıım 1984;27:89.